Heb je plekken in huis die in een korte periode zwart zijn uitgeslagen? Maar die niet zijn veroorzaakt door roet of schimmel? Dan kan het zijn dat je te maken hebt met ‘fogging’. Bij fogging verkleuren bepaalde materialen in een korte periode zwart, zonder duidelijke aanleiding.
Fogging in huis
Vaak zie je deze zwarte uitslag op gordijnen, kunststof oppervlakten, beglazing, verwarming of elektrische apparatuur. Maar het komt ook voor op muren en plafonds. En dan vooral in de hoeken van een kamer. Het kan in alle kamers van het huis voorkomen, maar we zien het meestal in de woonkamer.
Fogging lijkt op roetaanslag, maar is iets heel anders. Verkleuring door roet komt doordat roetdeeltjes van een verbranding zich afzetten tegen een materiaal, zoals bij roken, bakken, het branden van kaarsen en haarden, of door brandschade. Fogging ontstaat geleidelijker.
Hoe ontstaat fogging?
Wat fogging precies veroorzaakt is nog niet helemaal duidelijk. Bij onderzoek naar de verkleurde oppervlakken zijn wel semi-vluchtige organische stoffen (SVOS) gevonden. SVOS (waaronder weekmakers en brandvertragers) worden gebruikt in verschillende verven, lakken, vloerlijmen en kunststofmaterialen. Ze zijn dikwijls niet te ruiken en hoeven niet op de verpakking vermeld te worden.
Fogging zou dan veroorzaakt worden doordat de SVOS verdampen en onder bepaalde omstandigheden grotere deeltjes vormen met stofdeeltjes in de lucht, waarna ze neerslaan op bepaalde oppervlakken. Het kan ook dat stofdeeltjes na luchtstromingen in de woning neerslaan op SVOS-bevattende oppervlakken. Dit heet het kleeffilm-effect.
Aangezien fogging meestal voorkomt in nieuwbouwwoningen of gerenoveerde woningen lijkt het aannemelijk dat deze materialen verantwoordelijk kunnen zijn. Maar we weten dit nog steeds niet 100% zeker. Daarom worden de zwarte verkleuringen ook wel ‘black magic dust’ genoemd.
Is ‘black magic dust’ gevaarlijk?
Fogging kan zeer hinderlijk zijn doordat het de esthetische waarde kan verminderen, niet altijd gemakkelijk te verwijderen is, schade aan materialen kan veroorzaken en vaak ook terugkomt. Maar tot nu toe zijn er geen aanwijzingen dat deze zwartverkleuring leidt tot gezondheidsklachten.
Onderzoek in woningen met fogging geeft meestal geen aanwijzingen voor specifieke luchtverontreiniging die gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Maar zolang de oorzaak niet bekend is, zijn gezondheidseffecten niet uit te sluiten.
Hoe kunt u het risico op fogging beperken?
Na onderzoek in Duitsland en Nederland bleken enkele factoren kenmerkend te zijn voor het ontstaan van fogging, die niet allemaal tegelijk aanwezig hoeven te zijn om fogging te veroorzaken:
- renovatiewerkzaamheden: gebruik van SVOS-bevattende producten (verven, lakken, …)
- bouwtechnische aspecten van de woning: de aanwezigheid van temperatuurverschillen, koude oppervlakken en koudebruggen, verminderde luchtdoorlatendheid (opgedreven isolatie zonder rekening te houden met het behouden of creëren van voldoende ventilatie
- inrichting van de ruimte: de aanwezigheid van meubilair of producten die SVOS bevatten
- gebruik van de ruimte: branden van kaarsen, open haard: de roet- en stofdeeltjes kunnen binden met de SVOS
- Binnenklimaat en weersomstandigheden: lage luchtvochtigheid, elektrostatische lucht
Fogging is vaak sterker als er gerookt wordt in de woning, maar ze wordt er niet door veroorzaakt. De verkleuring kan in elk type woning, bij bijna elk type ventilatiesysteem, elke verwarmingsvoorziening, elk type geiser en elk fornuis voorkomen.
De verdamping kan in de winter plots stijgen door het aanzetten van de verwarming. In combinatie met het minder verluchten en ventileren kunnen deze stoffen zich binnen opstapelen en de verkleuring veroorzaken. Lucht en ventileer daarom extra in het stookseizoen (zeker na een renovatie).
Fogging verwijderen
Het is niet zo gemakkelijk om fogging te verwijderen. Intensief reinigen met water, allesreiniger of kunststofreiniger kan soms helpen. Maar sommige materialen kunnen zo aangetast zijn dat ze niet meer te reinigen zijn.
Schade door fogging?
Heb jij schade door fogging? Dan kan het zijn dat deze schade door de verzekering wordt gedekt. Of dit het geval is, hangt af van de verzekeringspolis. Maar helaas is het als leek niet altijd duidelijk hoe je deze kleine lettertjes moet lezen en hoe je ze moet interpreteren. Neem dus gerust vrijblijvend contact op met een van onze NIVRE-experts. Zij kunnen jouw polis samen met jou bekijken. En wordt de schade gedekt? Dan helpen zij je uiteraard met het claimen van de schade.
Wist je dat je altijd recht hebt op een eigen contra-expert na schade? Lees hier meer over contra-expertise.
