Zijn er plekken in huis die in een zwart uitslaan in een korte periode? Maar niet door roet of schimmel? Het kan zijn dat dit komt door ‘fogging’. Fogging is het gebeurtenis waarbij bepaalde materialen in de woning in een korte periode zwart kleuren.
Vaak zie je deze zwarte uitslag op gordijnen, kunststof oppervlakten, beglazing, verwarming of elektrische apparatuur. Maar ook op muren en plafonds. En dan vooral in de hoeken van een kamer. Het kan in alle kamers van het gebouw voorkomen, maar meestal in de woonkamer.
Fogging lijkt op roetaanslag, maar is iets heel anders. Verkleuring door roet komt doordat roetdeeltjes van een verbranding zich afzetten tegen een materiaal. Denk aan roken, bakken, kaarsen, haarden, of door brandschade. Dit ziet er geleidelijker uit.
Hoe ontstaat fogging?
Wat ‘fogging’ precies veroorzaakt, is nog niet helemaal duidelijk. Bij onderzoek worden op de verkleurde oppervlakken zijn wel semi-vluchtige organische stoffen (SVOS) gevonden. Deze SVOS (waaronder weekmakers en brandvertragers) zijn dikwijls niet te ruiken en hoeven niet op de verpakking vermeld te worden. SVOS worden gebruikt in verschillende verven, lakken, vloerlijmen, en kunststofmaterialen.
Fogging komt meestal voor in nieuwbouwwoningen of woningen na renovatie. Daarom lijkt het aannemelijk dat deze materialen verantwoordelijk kunnen zijn.
Maar het is nog steeds niet 100% zeker. Daarom wordt het ook wel ‘black magic dust’ genoemd.
Waar wordt foggin door veroorzaakt?
Fogging zou dan veroorzaakt worden doordat de SVOS verdampen en onder bepaalde omstandigheden grotere deeltjes vormen met stofdeeltjes in de lucht, waarna ze neerslaan op bepaalde oppervlakken. Stofdeeltjes zouden ook na luchtstromingen in de woning kunnen neerslaan op SVOS-bevattende oppervlakken. Dit heet het kleeffilm-effect.
Is ‘black magic dust’ gevaarlijk?
Fogging kan zeer hinderlijk zijn doordat het de esthetische waarde kan verminderen, niet altijd gemakkelijk te verwijderen is, schade aan materialen kan veroorzaken en vaak ook terugkomt. Tot nu toe zijn er geen aanwijzingen dat deze zwartverkleuring leidt tot gezondheidsklachten.
Onderzoek in woningen met ‘fogging’ geeft meestal geen aanwijzingen voor specifieke luchtverontreiniging die gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Zo lang de oorzaak echter niet bekend is, zijn gezondheidseffecten niet uit te sluiten.
Hoe kunt u het risico op blootstelling aan fogging beperken?
Na onderzoek in Duitsland en Nederland, bleken enkele factoren kenmerkend te zijn voor het ontstaan van ‘fogging’. Ze hoeven echter niet allemaal tegelijk aanwezig te zijn om ‘fogging’ te veroorzaken:
- renovatiewerkzaamheden: gebruik van SVOS-bevattende producten (verven, lakken, …),
- bouwtechnische aspecten van de woning: de aanwezigheid van temperatuurverschillen, koude oppervlakken en koudebruggen, verminderde luchtdoorlatendheid (opgedreven isolatie zonder rekening te houden met het behouden of creëren van voldoende ventilatie,
- inrichting van de ruimte: de aanwezigheid van meubilair of producten die SVOS bevatten,
- gebruik van de ruimte: branden van kaarsen, open haard: de roet- en stofdeeltjes kunnen binden met de SVOS.
- Binnenklimaat en weersomstandigheden: lage luchtvochtigheid, elektrostatische lucht.
Fogging’ is vaak sterker dan er gerookt wordt in de woning, maar ze wordt er niet door veroorzaakt. De verkleuring kan in elk type woning, bij bijna elk type ventilatiesysteem, elke verwarmingsvoorziening, elk type geiser en elk fornuis voorkomen.
De verdamping kan in de winter plots stijgen door het aanzetten van de verwarming. In combinatie met het minder verluchten en ventileren kunnen deze stoffen zich binnen opstapelen en de verkleuring veroorzaken. Verlucht en ventileer daarom extra in het stookseizoen (zeker na een renovatie).
Het is vaak niet zo gemakkelijk de zwartverkleuring te verwijderen. Intensief reinigen met water, allesreiniger, kunststofreiniger kan soms helpen. Sommige materialen kunnen zo aangetast zijn dat ze niet meer te reinigen zijn. Nu zijn er geen normen of wetgevingen die uitdrukkelijk over fogging in het binnenmilieu van woningen handelen.
Schade door Fogging?
Neem vrijblijvend contact met een van onze NIVRE-experts op. Zij kunnen je verder helpen met het claimen van eventueel verzekerde schade. Je hebt altijd recht op een eigen contra-expert na schade. Lees hier meer over contra-expertise.
Meer informatie vind je hier: https://www.athene-noctua.nl/publicaties/fogging-het-zichtbaar-worden-van-semi-vluchtige-stoffen/
