In artikel 7:944 BW staat beschreven dat een schadeverzekering dient om de vermogensschade die een verzekerde lijdt, te vergoeden. Maar de hoogte van het schadebedrag is wel gelimiteerd.
Indemniteitsbeginsel of indemniteitsprincipe
Artikel 7:960 BW schrijft namelijk dwingend voor dat een verzekerde als gevolg van een verzekeringsuitkering niet in een duidelijk voordeliger positie mag komen te verkeren. Dit noemen we met een moeilijk woord ‘indemniteitsbeginsel’ of ‘indemniteitsprincipe’.
Het indemniteitsbeginsel kan wel opzij worden gezet als bij het aangaan van een verzekering niet alleen de verzekerde som is vastgesteld, maar ook de waardemaatstaf van de vergoeding. Bij een opstalverzekering is dat meestal de herbouwwaarde en bij een inboedelverzekering de nieuwwaarde.
Indemniteitsbeginsel bij schade
Na de herbouw van een pand, bijvoorbeeld na brand, kan het zo zijn dat het pand kwalitatief beter is geworden dan het verbrande gebouw. Bijvoorbeeld omdat het voldoet aan de huidige bouwnormen. Je zou kunnen stellen dat een verzekerde er dan op vooruit gaat.
Volgens rechtspraak is dit toch wel te verenigen met het indemniteitsbeginsel. Volgens rechters is het indemniteitsbeginsel namelijk niet een abstract begrip waarbij uit gegaan dient te worden van bijvoorbeeld een balanstechnische waarde of een dagwaarde. Er dient rekening gehouden te worden met de functie die het verzekerd object had voor de verzekerde.
Een schadeverzekeringsovereenkomst moet gericht zijn op het compenseren van het verlies van de functie die de verloren zaken hadden voor verzekerde. Dat is niet in strijd met het indemniteitsbeginsel maar juist het recht dat ontleend kan worden aan het indemniteitskarakter.
Dit geldt overigens ook voor een inboedelverzekering. Ook daar kan niet zomaar uitgegaan worden van dagwaarde.
Schaderegelingsclausule
In de afspraken met je verzekeraar staat ook vaak een schaderegelingsclausule. In zo’n clausule is dan bepaald dat de schade ook achteraf door deskundigen (expert, contra-expert en/of arbiter) kan worden vastgesteld en dat de verzekeraar zich ook zal houden aan de waarde die op deze wijze is vastgesteld.